تجزیه و تحلیل رقبا چیست؟
تجزیه و تحلیل رقبای کسب و کاری یا تحلیل رقابت بازاریابی ، همانطور که مشخص است یک پروژه تحقیقاتی درباره برترین و قدرتمندترین کسب و کارهای حاظر در صنعت و حوزه کاری شماست.
البته در برخی مواقع با توجه به هدف از تحقیقات بازاریابی ممکن است نیاز باشد به تجزیه و تحلیل رقبای ضعیف‌تر خود بپردازید.
همیشه تلاش بر این است که بتوانید تمام جنبه‌ها و ابعاد رقبا را تحلیل کنید. اما اصلی‌ترین مواردی که در این تجزیه و تحلیل نباید نادیده گرفته شود عبارتند از :
- خط محصول
- سهم بازار و آمار فروش
- برنامه بازاریابی
- اصلی‌ترین مخاطبان
- ضعف‌های سازمانی
- نیازهای برطرف نشده مشتریان
این تحقیق و تحلیل‌ها باعث می‌شود تا بدانید دقیقا باید برای چه چیزی برنامه ریزی کنید و چگونه در بازار رقابتی ، گلیم کسب و کار خود را از آب بیرون بکشید.
در ادامه به بررسی روش‌ها ، نمونه‌ها و موضوعات پیرامون تحلیل رقبا می‌پردازیم.
چگونه تجزیه و تحلیل رقبا را انجام دهیم و این اقدام شامل چه مراحلی است؟
شاید ما بارها تحلیل و تجزیه‌هایی سر انگشتی را در طول روز انجام دهیم. به مطب پزشکی برویم و تا وقتی نوبت ویزیت ما برسد میزان درآمد او را تخمین بزنیم . بدانیم ماهانه چقدر درآمد دارد و چه ماشینی باید الان زیر پایش باشد.
شاید اگر این اقدام را یک تجزیه و تحلیل بدانیم، چندان هم بی‌راه نباشد . اما در دنیای کسب‌وکارها این اقدام سازمان یافته‌تر ، اصولی‌تر و جامع‌تر انجام می‌شود تا بتوانیم تمام اجزای رقابت را بسنجیم.
اما چگونه ؟
متدوال‌ترین روش برای انجام این تجزیه و تحلیل‌ها طراحی پرسش‌نامه و چک لیست‌هایی است تا همه رقبا را با معیارهای واحدی سنجیده و نتیجه را در دقیق‌ترین حالت ثبت کنیم.
برای اجرای این روش بهتر است پرسش‌نامه‌ها و چک لیست‌هایی که توسط دیگر شرکت‌ها و مستندات موجود در سطح وب را مشاهده کرده و از آنها الهام بگیرید.
با این حال ما در ادامه این بخش مهم‌ترین پرسش‌ها و موارد چک لیست، را لیست کرده‌ایم.
شناسایی رقبا
اولین قدم در تجزیه و تحلیل رقبا، شناخت آنها می باشد.
رقبای خود را به دو دسته تقسیم کنید: مستقیم و غیر مستقیم، رقبای مستقیم مشاغلی هستند که محصول یا خدماتی را ارائه می دهند که می تواند جایگزین مشابهی برای شما باشند، از طرف دیگر، یک رقیب غیرمستقیم محصولاتی را ارائه می‌کند که یکسان نیستند اما می‌توانند همان نیاز مشتری را برآورده کند یا همان نیاز را حل کند. مثل دو فروشنده لباس که یکی لباس ورزشی می فروشد و دیگری برای مهمانی، این دو برای هم رقبای غیر مستقیم می شوند.
رقبای شما چه محصولاتی یا خدماتی را ارائه می دهند؟
در قلب هر کسب‌وکاری، محصول یا خدمات آن است، شما می خواهید محصول رقیب خود و کیفیت محصولات یا خدماتی که ارائه می دهد را تجزیه و تحلیل کنید. همچنین باید به قیمت آنها و هر تخفیفی که به مشتریان ارائه می دهند، سهم بازار آن ها و چگونگی توزیع محصولات یا خدمات آن ها توجه داشته باشید.
تکنیک ها و روش های فروش رقبایتان چگونه و از چه کانالی است؟
برای جواب به این سوال باید متوجه شوید فرآیند فروش آن ها به چه صورت است، از چه کانال هایی فروش خود را انجام می دهند، حجم فروش آن ها چقدر است، آیا برای محصولات خود به صورت مرتب تخفیف می گذارند.
4-قیمت رقبا و همچنین امتیازاتی که ارائه می دهند چه مقدار و چگونه است؟
چند فاکتور اصلی وجود دارد که در قیمت گذاری صحیح محصول شما نقش دارد و یکی از عوامل اصلی این است که بدانید رقبای شما چقدر برای محصول یا خدمات مشابه هزینه می گیرند. اگر احساس می‌کنید محصول شما ویژگی‌های برتری نسبت به رقبا دارد، ممکن است در نظر داشته باشید که محصول یا خدمات خود را گران‌تر از استاندارد بازار کنید با این حال، اگر این کار را انجام دهید، باید مطمئن شوید که نمایندگان فروش شما آماده هستند تا توضیح دهند که چرا محصول شما ارزش هزینه اضافی را دارد.
5-هزینه حمل و نقل رقبا شامل هزینه است یا رایگان می باشد؟
امروزه، حمل و نقل رایگان یک مزیت بزرگ است که می تواند مشتریان را به انتخاب یک برند بر دیگری جذب کند، اگر در صنعتی کار می کنید که حمل و نقل یک فاکتور اصلی است، مانند تجارت الکترونیک، باید نگاهی به هزینه های حمل و نقل رقبا بیندازید و مطمئن شوید که قیمت شما بیشتر نباشد.
6-رقبای شما چگونه محصولات خود را بازاریابی می کنند؟
تجزیه و تحلیل وب سایت رقیب شما سریع ترین راه برای ارزیابی تلاش های بازاریابی آنها است که متوجه شوید آیا آن ها وبلاگ دارند، پادکست یا ویدیو دارند، وبینار یا مراسمی برگذار می کنند، چه کمپین های تبلیغاتی آنلاین یا آفلاینی را اجرا می کنند.
7-رقبای شما چه استراتژی محتوایی استفاده می کنند؟
در این سوال باید مشاهده کنید آیا آنها چند صد پست وبلاگ یا پست های شبکه های اجتماعی دارند یا تعداد انگشت شماری محتوا تولید کردند؟ به احتمال زیاد اگر با آرشیو قدرتمندی از محتوا مواجه شدید، رقیب شما مرتباً آن را محتوا تولید کرده است، این محتواها ممکن است به شما کمک کند تا سرنخی برای استراتژی های تولید محتوای خود داشته باشید.
یکی از استراتژی های تولید محتوا، مدل کارخانه محتوا است که می توانید در قسمت مقالات سایت نوینا، اطلاعات کاملی از این مدل کسب نمایید.
8-رقبای شما از چه فناوری هایی برای حل چالش هایشان استفاده می کنند؟
درک اینکه رقبای شما از چه نوع فناوری استفاده می کنند می تواند برای کمک به شرکت شما در کاهش اصطکاک و افزایش شتاب مناسب باشد. به عنوان مثال، شاید شما نظرات مثبتی در مورد خدمات مشتری رقیب دیده باشید، همانطور که در حال انجام تحقیقات هستید، متوجه می شوید که مشتری از بخش نظرات مشتریان استفاده می کند که شما از آن استفاده نکرده اید، این اطلاعات باید شما را با فرصتی برای پیشی گرفتن از فرآیندهای رقبای خود مسلح کند.
9-سطح تعامل رقبای شما در شبکه های اجتماعی چه مقدار است؟
برای سنجش میزان جذابیت محتوای رقیب، باید ببینید که مخاطبان هدف آنها چگونه به مطالبی که پست می‌کنند واکنش نشان می‌دهند و میانگین تعداد نظرات و اشتراک گذاری ها و لایک ها در محتوای رقبا را بررسی کنید.
10-رقبای شما چگونه از طریق استراتژی محتوایی و شبکه های اجتماعی بازاریابی انجام می دهند؟
فهمیدن اینکه رقبای شما روی کدام کلمات کلیدی تمرکز می کنند که هنوز از آنها استفاده نکرده اید، چه محتوایی از آنها به شدت به اشتراک گذاشته شده و به آن پیوند داده شده است ویا چه سایت های دیگری به سایت رقیب شما لینک می دهند به شما در اولویت بندی و تمرکز بر مواردی که باید به آن توجه کنید کمک کند.
11-رقبای شما در چه شبکه های اجتماعی فعالیت دارند؟
آخرین سوالی که باید جواب داده شود این است که رقیب شما در چه شبکه های اجتماعی حضور دارد و نرخ مشارکت آن ها چه مقداری می باشد؟ چگونه رقبای شما باعث تعامل مشتریان آنها از طریق شبکه های اجتماعی می شود؟
12-انجام تحلیل نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدها (SWOT)
بعد از پاسخ به سوالات تحلیل آخری که باید انجام دهید تحلیل SWOT است. این بدان معناست که باید نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات برند خود را با توجه به اطلاعات جمع آوری شده انجام دهید.
برخی از سوالات برای شروع تجزیه و تحلیل رقبا عبارت اند از:
1-رقیب شما چه کاری را به خوبی انجام می دهد؟
2-رقیب شما کجا نسبت به برند شما مزیت دارد؟
3-ضعیف ترین زمینه برای رقیب شما چیست؟
4-در چه زمینه هایی این رقبا شما را تهدید می کند؟
امیدوارم از محتوایی که تا الان مطالعه نمودید استفاده کنید و برند خود را نسبت به رقبایتان محبوب تر و کنید و فروش خود را افزایش دهید.
