جریان کاربری یا به عبارتی user flow، از جمله مسیرهای ارتباطی کاربر با سایت هدف به شمار می‌رود. در حالت کلی میتوان چنین گفت که در حوزه طراحی سایت، گامهای متنوع و متعددی مطرح میشود که هر کدام به نحوی می‌توانند مسیر عملکردی آن را تحت تاثیر قرار دهند.
از این رو روندهای مربوط به یوزر فلو به عنوان اصلی‌ترین و موثرترین بخش‌های یک سایت تعاملی، با فاکتورهای به خصوصی همراه خواهند بود.
به همین دلیل در ادامه این محتوا، قصد داریم شما را با چیستی و نقش user flow در تجربه کاربری، بیشتر آشنا کنیم.
یوزر فلو چیست؟
همانطور که گفته شد، user flow در قالب جریان کاربری، می‌تواند مانند یک مسیر حرکتی عمل کند. برای اینکه درک بهتری از چیستی یوزر فلو به دست آورید، به مثالی که در ادامه مطرح شده، توجه نمایید؛ سایت‌ها می‌توانند حوزه‌های کاربردی متفاوتی را برای خود داشته باشند.
از جمله این انواع سایت‌ها که تعامل مستقیم با کاربران را دارند، انواع فروشگاهی هستند که به معرفی و توزیع محصولات منحصر به خود می‌پردازند. در چنین سایت‌هایی، مطالعه مسیر حرکتی کاربران می‌تواند بیشترین تاثیر را در طراحی تجربه کاربری و نیز رابط کاربری داشته باشد.
سایت‌ها در بخش‌های مختلف خود به منظور ورود، مسیرهای متفاوتی را شامل میشوند. تعریف و طراحی مسیر باید بسته به پارامترهای مربوط به کاربران صورت بگیرد تا سهولت و سرعت را برای افراد به همراه آورد. اینجاست که جریان کاربری یا همان User flow مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
البته لازم به ذکر است که در طراحی اپلیکیشن‌ها هم نیاز به یوزر فلو مطرح خواهد بود تا به این واسطه مراحل مختلف در پس یکدیگر قرار گرفته و فرم درستی به عملکرد سایت دهند.
نقش یوزر فلو در تجربه کاربری
یوزر فلو با طراحی UX یا همان تجربه کاربری، در ارتباط است و می‌تواند مسیر مشخصی را به توسعه‌دهندگان نشان دهد.
اگر بخواهیم این مسیر را تا حدودی تشریح کنیم، میتوان چنین گفت که کاربر در وهله اول از صفحه اصلی سایت مسیر خود را آغاز میکند. در این بخش مسیرهای انشعابی مختلفی مطرح هستند که در این بین شناخت مسیر حرکتی کاربر خود می‌تواند عملکرد بهتر سایت را تحت تاثیر قرار دهد.
برای مثال کاربر گام بعدی که پس از صفحه اصلی طی خواهد کرد، مربوط به یک دسته محصول خواهد بود. سپس در این بخش با انتخاب گزینه به خصوص، به صفحه مربوط به جزئیات محصول وارد شده و یکی از گزینه‌ها را به سبد خرید خود می‌افزاید. سپس با ورود به صفحه ثبت سفارش، عملیات پرداخت آغاز شده و در نهایت فرآیند مورد تایید قرار می‌گیرد.
تمامی آنچه که در مثال بالا مطرح شد، جریان کاربری را مورد بررسی قرار می‌دهد. از این رو شناخت نحوه برخورد مخاطب با مسیرهای مختلفی که در یک سایت طراحی میشوند، می‌تواند به عملکرد هر چه بهتر افراد در راستای ساختاربندی مراحل مختلف سایت کمک کند.
به طوری که در این روند از جدول جریان (flowchart) بهره گرفته میشود تا با ایجاد گره‌های مربوط به مسیرهای مختلف، روند حرکتی کاربر در یک سایت یا اپلیکیشن تحت بررسی قرار گیرد.
با توجه به آنچه گفته شد، در خصوص نقش و نحوه عملکرد یوزر فلو (User flow) باید گفت که این فرآیند می‌تواند مستقیما در روند طراحی تجربه کاربری (UX) و سپس طراحی رابط کاربری (UI) موثر واقع شود.
از این رو توسعه‌دهندگان با استفاده از شناخت مسیرهایی که در یوزر فلو مطرح میشود، می‌توانند به یک نمونه مدلسازی شده دسترسی پیدا کنند. به همین سبب گفته میشود که user flow با روند طراحی سایت ارتباط مستقیمی دارد.
نقش یوزر فلو در رابط کاربری
با در نظر داشتن اینکه یوزر فلو در قالب منبع طراحی برای تجربه کاربری عمل میکند، در خصوص طراحی رابط کاربری هم نقش اساسی‌ای خواهد داشت.
از آنجایی که هنگام طراحی سایت یا اپلیکیشن، المانهای بصری به عنوان نقش اول در نمایش پلتفرم مطرح میشوند، استفاده از یوزر فلو به عنوان مسیر تعریف شده، می‌تواند به انسجام فاکتورهای بصری کمک کند.
در حقیقت باید چنین گفت که تیمی که فرآیند طراحی UI را بر عهده دارد، از نقشه جریان کاربری به منظور ایجاد یک رابط بصری ایده‌آل بهره می‌گیرد.
به همین دلیل گفته میشود که جریان کاربری در تعامل مستقیم با طراحی UX و UI یک سایت یا اپلیکیشن قرار دارد.
نحوه عملکرد یوزر فلو
با توجه به تمام آنچه تا کنون مورد مطالعه قرار دادیم، یوزر فلو (User flow) یا جریان کاربر، یک نمودار است که به صورت گرافیکی نشان می‌دهد که کاربران چگونه از یک وبسایت یا برنامه استفاده می‌کنند و چطور با آنها تعامل دارند.
در بیان سادهتر، این نمودار به صورت تصویری ارائه میشود و از طریق آن قادر خواهید بود فرآیند استفاده از وبسایت یا برنامه و اپلیکیشن را برای کاربران به صورت واضح و روشن فراهم آورید.
هدف از ایجاد یک User flow، بهبود تجربه کاربری و افزایش تعامل کاربر با برنامه یا وبسایت تعریف میشود.
این نمودار به طور کلی شامل اقدامات کاربران و تعاملاتی است که با نرم‌افزار قابل اجرا است. تعاملات این نمودار برای هر کاربر می‌تواند متفاوت باشد، زیرا هر کاربر در مراحل مختلف استفاده از نرم‌افزار با شرایط مختلفی مواجه میشود.
برای ایجاد یک User flow، شما باید ابتدا مراحل و فرآیندهای مختلف استفاده از وبسایت یا برنامه را شناسایی کنید و سپس تعاملات ممکن بین کاربر و برنامه را به صورت یکنواخت و منطقی در نموداری ترسیم کنید.
سپس می‌توانید با استفاده از این نمودار، تجربه کاربری را بهبود ببخشید و مشکلات و نواقص آن را برطرف کنید.
یوزر فلو به شما کمک میکند که نقشه راه را از پیش ترسیم کنید و زمانی که در مسیر انجام کار قرار گرفتید، از گامهای بعدی خود اطلاع داشته باشید.
نکات مربوط به طراحی جریان کاربری
مهمترین فاکتور مربوط به یک وبسایت یا اپلیکیشن موفق، طراحی قابل درک و درست آن به حساب میآید. زمانی که کاربران قادر به پیدا کردن مسیر خود در رابط کاربری یک محصول باشند و با سردرگمی و سختی مواجه نشوند، علاقه بیشتری برای کار با سایت و یا خرید محصول خواهند داشت. user flow بهترین ابزاری است که برای هر رابط کاربری به میان میآید. یوزر فلو به طراح کمک میکند که طراحی خلاقانهای را در پیش بگیرد و از نهایت خلاقیت و استعداد خود در این جریان بهره ببرد.
نمودارهای جریان کاربری و جریان تجربه کاربری به دیگر اعضای تیم این امکان را میدهند که رابط صفحات ایجاد شده را به راحتی با سرمایهگذاران به اشتراک بگذارند و در این حالت مشتری با ارائه تصویری از چیزی که قرار است در نهایت تحویل بگیرد، مطمئنتر خواهد شد و تجربه خوبی از همکاری طرفین به دست خواهد آمد.
در نهایت لازم است یادآوری کنیم که تجربه رابط کاربری برای شما کیفیت و اعتبار کار را به دنبال دارد. چرا که المانهای بصری در خصوص طراحی سایت و یا اپلیکیشن به عنوان مرحله اول شناسایی میشوند.
